Uzun ince bir kaya parçası hayal edin:

Şimdi, bir uca baskı uygulayarak bunu ikiye ayırmaya çalıştığınızı hayal edin. Bunun için bir ucunu mengeneye geçirelim ve diğer ucuna yavaşça, mesela tepesine halat bağlayarak ve yüksek torklu bir motor kullanarak ucunu çekerek baskı uygulayacaksınız.

Şimdi, bu düşünce deneyini yaparken, kayanın baskı altında bükülmesini beklemeyeceğiniz gibi, tam olarak ne zaman kırılacağını da belirlemeniz kolay olmayacaktır. Kaya, tamamen kırılana kadar hemen hemen herhangi bir stres belirtisi göstermeyecektir. Kırıldığında, muhteşem olacak ve kırılan parça yüksek torklu motora doğru uçarak büyük miktarda enerji bir anda serbest bırakılacak.

Şimdi bunu gezegen boyutuna ölçeklendirelim. Yerin katı kabuğu iri parçalar halindedir, böyle görünürler:

Bu plakaların her biri yavaş ama emin adımlarla farklı bir yönde hareket eder. Örneğin, Pasifik Levhası çoğunlukla kuzeye, Kuzey Amerika Levhası ise çoğunlukla güneye hareket ediyor.

Bu levhalar arasındaki sınıra “fay hatları” denir. Pürüzsüz değillerdir ve bu nedenle plakalar birbirlerine göre yavaş hareket etmezler. Bunun yerine, hareket eden plakaların neden olduğu kuvvetler, kuvvet kayaların dayanabileceğinden daha büyük olana ve tüm fay hattı, genellikle aynı anda birkaç cm hareket edene kadar birikir. Bu olduğunda, tıpkı bir kayanın kırılması gibi, bir sürü enerji açığa çıkar ve her iki plakaya da “merkez üssü” dediğimiz kırılmaya en yakın yeri sallayan bir şok dalgası olarak aktarılır.