Tarihteki En Ölümcül Volkanik Patlama

1815'te Tambora Dağı, günümüz Endonezya'sının bir adası olan Sumbawa'da patladı. Tarihçiler bunu, bilinen en ölümcül doğrudan etkiye sahip yanardağ patlaması olarak görüyorlar: Hemen ardından yaklaşık 100.000 kişi öldü.

Ancak Tambora: Dünyayı Değiştiren Patlama kitabının yazarı Gillen D'Arcy Wood , tüm dünyaya yayılan ikincil etkiler nedeniyle önümüzdeki birkaç yıl içinde çok daha fazla kişinin öldüğünü söylüyor .

"Tambora'dan sonra olan şey, üç yıllık iklim değişikliğinin olmasıydı" diyor. “Üç yıl boyunca dünya soğudu ve hava sistemleri tamamen değişti. Ve böylece Asya'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne ve Avrupa'ya kadar her yerde yaygın bir mahsul kıtlığı ve açlık yaşadınız."

Ekvatora yakın volkanlar, patlamaları gazları stratosfere salacak kadar güçlüyse, küresel hava değişikliklerine neden olabilir. Bu gaz yağmurla yıkanamayacak kadar yüksek olduğu için hapsolur ve ekvator boyunca ilerleyerek kutuplara doğru yayılır. Bu, güneşten stratosferden geçen ısı miktarını azaltır.

Bu sadece süveter giyip giymemenizi etkilemez; içinde yaşadığınız ekosistem üzerinde derin etkileri vardır. Tambora'nın patlamasıyla soğuyan sıcaklıklar, dünyanın birçok yerinde yağışların azalmasına, mahsullerin bozulmasına ve kitlesel açlığa neden oldu.

Wood, açlık koşullarından kaç kişinin öldüğünü bilmek zor, ancak “ölü sayısı, en azından sonraki yıllarda muhtemelen yaklaşık bir milyon insan” diyor. "Tambora'nın küresel bir kolera salgını saldığı gerçeğini de dahil etmek isterseniz ... o zaman ölü sayısı on milyonları buluyor."

Kolera, patlamadan önce zaten vardı, ancak Tambora'nın patlamasının neden olduğu daha düşük sıcaklıklar, Bengal Körfezi'nde yeni bir türün gelişmesine yol açtı. Daha sonra tüm dünyaya yayılan bu yeni kolera türüne karşı daha az insan bağışıklığa sahipti.

Uzun zaman önce Tambora'dan daha fazla ölüme neden olan volkanlar olabilir miydi? Belki, ama bilmemizin hiçbir yolu olmadığı için, tarihçiler genellikle Tambora'nın en ani ölümlere neden olduğu konusunda hemfikirdir.

Örneğin, 1883'te Endonezya'daki Krakatoa patlaması Tambora'dan daha ünlü çünkü Wood, tüm dünyaya telgraflar ve fotoğraflarla yayılan "yeni bir medya olayı" olduğunu söylüyor. Ancak bu patlama aslında Tambora'nınkinden daha zayıftı. Ve böylece, 36.000 gibi muazzam bir ölü sayısına sahip olmasına rağmen, genel olarak daha az ölümcüldü. Ve Vezüv Yanardağı'nın MS 79'da Pompeii'yi yok etmesi en ünlü volkanik patlamalardan biri olsa da, 2.000 ölü sayısı Tambora'nın yalnızca bir kısmıydı.

Yale Üniversitesi'nde klasikler ve tarih profesörü olan Joseph Manning , günümüz dünyasında volkanların yan etkilerinin doğrudan etkilerinden çok daha tehlikeli olduğunu söylüyor. Teknolojik ilerlemeler nedeniyle, volkanik patlamaların ne zaman tahliyeler ve güvenlik önlemleri için zamanında gerçekleşeceğini daha doğru bir şekilde tahmin edebiliyoruz, örneğin Bali'de 2017'de Agung Dağı patlaması beklentisiyle uçuşların iptal edilmesi; veya Ocak 2018'de Filipinler, büyük bir patlamadan önce Mayon Dağı yakınlarındaki sakinleri tahliye etmeye başladığında.

“Muhtemelen insanların olaydan gerçekten ölme riski giderek azalıyor” diyor. "Ancak dünyanın her yerinde, özellikle Hindistan, Doğu Asya, Doğu Afrika gibi muson bölgelerinde hidroiklim şokları ve kuraklıkla ilgili çok fazla risk var."

Manning, "yalnızca doğrudan ölü sayısını değil, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda ekosistemlerimizi de etkileyecek bu tür etkiler" konusunda yeterince endişelenmediğimize inanıyor.